Son Dönemin Öne Çıkan Kahve Çeşidi Dibek Kahvesi Nasıl Yapılır?

Neredeyse her kafe ve kahvecinin menüsünde görmeye başladığımız dibek kahvesi gün geçtikçe popülerliğini arttırıyor. Hakkında hala bilinmeyen çok fazla konu olsa da halk arasında oldukça yaygın şekilde tüketiliyor.

Genel kanının aksine farklı bir kahve türü olmaktan ziyade kahvenin işlenişini tanımlayan ismi ile dibek kahvesi nasıl yapılır, nedir ve püf noktaları nelerdir gibi soruların cevabını yazımızda bulabilirsiniz.

Dibek Kahvesi Nedir?

Daha önce dibek kahvesini denemiş kişilere bile sorsanız, size bu kahvenin farklı bir tür olduğunu söyler. Halk arasındaki inanışın aksine dibek kahvesi farklı bir kahve türü değildir, bu ismi almasındaki neden kahvenin öğütülme süreci ile alakalıdır.

11.yüzyılda ilk kez keşfedilen ve birkaç yüzyıl sonra tüm dünyaya yayılan kahve, ilk dönemlerinde elde dövülerek öğütülmekteydi. Bu işlem için çoğu zaman tahtadan veya taştan yapılmış dibekler, yani havanlar kullanılmaktaydı. Diğer tüm mahsullerde olduğu gibi kahve de el emeği ile dövülür ve daha sonra içilmesi üzere hazırlanırdı.

Dibek kahvesi, elde dövülen kahve çekirdeklerini tanımlar. Kurutulmuş olan kahve çekirdekleri, taş veya tahtadan yapılan büyük havanlar içerisine yerleştirilir ve el emeği ile öğütülür. Bu işlemin kahvenin lezzetinde pek çok değişime neden olduğu bilinir.

Elde dövülerek öğütülen kahve çekirdeklerinden çıkan yağ, kahveye karışarak daha aromatik bir lezzete kavuşmasını sağlar. Ayrıca modern öğütücülerde görüldüğü kadar ince öğütülemeyen kahve nedeniyle içim sırasında ağzınıza kahve parçaları gelmesi normaldir. Hacıbaba Kuruyemiş’in muhteşem Dibek kahvesine göz atmayı unutmayın!

Türk Kahvesi ile Yakın Kulvarda

Tokmak ile dövülerek öğütülen kahve, daha sonra Türk kahvesinde olduğu gibi cezvede pişirilir. Dibek kahvesi nasıl yapılır sorusunun cevabına geçmeden önce Türk kahvesinin öneminden ve farklılıklarından bahsedelim.

Dünyanın farklı bölgelerinde farklı kahve demleme teknikleri görmek mümkündür. Ancak şüphesiz ki, Türk kahvesi pişirme yöntemi diğer tekniklere göre oldukça farklı. Birçok kahve çeşidinin demlenmesinde filtreler kullanılır; buhar, basınç ve ısıdan yararlanılarak kahve çekirdeklerinin aromasını suya geçirmeleri amaçlanır. Ancak Türk kahvesi pişirilir; kahve ile su birlikte ısıtılır ve kaynama noktasına ulaşıldığında tüketime hazır hale gelir. Türk kahvesi ile ilgili içeriğimize buradan ulaşabilirsiniz.

Dibek Kahvesi Nasıl Yapılır?

• Dibek kahvesi pişirme yöntemi, Türk kahvesi ile neredeyse aynıdır. Ancak Türk kahvesine yalnızca tatlandırıcı olarak şeker eklenebilirken, dibek kahvesinde seçenekleriniz çok daha geniştir.
• Geleneksel olarak dibek kahvesi ocakta değil, ateş içerisinde pişirilir. Ancak evde hazırlayacağınız kahvenizi ocağınızın üzerinde de pişirebilirsiniz.
• Dibek kahvesi nasıl yapılır sorusuna verilecek cevapta ilk adım olarak öğütme yer alır. Kahvenizi çekirdek formunda satın almanız oldukça önemlidir, halihazırda öğütülmüş kahve çekirdeklerinin içerisindeki yağ uçmuş olacaktır.
• Çekirdek şeklinde satın aldığınız kahveyi bir havan içerisine yerleştirin ve tokmak yardımıyla incelene kadar dövün. Kahveden çıkan yağı öğütme işlemi sırasında görebilirsiniz. Kahvenizi aromalı hale getirmek için eklemek istediğiniz malzemeleri de bu aşamada eklemeniz gereklidir.
• Kahvenizi hazırlamak için cezve içerisine dilediğiniz miktarda kahve, fincan ölçüsü ile su ve tatlandırıcı ekleyerek karıştırın. Daha sonrasında cezvenizi doğrudan ateşin içerisine yerleştirin. Özellikle mangal ve barbekü gibi kor ateş üzerinde ağır ağır demlenerek aroma kazanan dibek kahvesini denemenizi tavsiye ederiz.
• Dibek kahvesi demleyen pek çok kişi, Türk kahvesi ile karıştırmayı tercih eder. Buna göre bir tatlı kaşığı ölçüsünde dibek kahvesi için yarım tatlı kaşığı Türk kahvesi kullanabilirsiniz. Damak tadınıza göre oranları değiştirebilir, kendinize en uygun tarifi oluşturabilirsiniz.
• Türk kahvesine kıyaslandığında dibek kahvesinin daha açık bir rengi vardır. Bunun sebebi, kahve çekirdeğinin içerisindeki yağın da fincanınızda yer almasıdır. Aromatik yapısı ve kolay içimi ile sindirimi kolaylaştırdığı da bilinmektedir.
• Dibek kahvesi hazırlarken dikkat edilmesi gereken önemli konulardan biri de, arındırılmış soğuk su kullanmaktır. Musluk suyunun içerisinde bulunan kimyasallar, insan sağlığı için zararlı olabilir. Bu nedenle içeceklerinizi hazırlarken temiz olan içme suyunu kullanmanız gerekir. Suyu oda sıcaklığında ya da soğuk olarak tercih etme sebebi ise, kahvenin aromasını tam olarak verebilmesi için gerçekleşmesi gereken kaynama sürecidir.
• Kahvenin pişimi esnasında oluşan köpük fincanlara servis edilir, daha sonra Türk kahvesinde de olduğu gibi kalan kahvenin kabarması beklenir. Kabarma gerçekleştiğinde kahve ateşten alınır ve fincanlara servis edilir.
• Ege bölgesinde yaygın şekilde tüketilen dibek kahvesi, özellikle Gökçeada’da ve Bozcaada’da bilinir. Bahar ve yaz aylarında tatil amacıyla bölgeyi ziyaret eden turistler tarafından yoğun şekilde tüketilmektedir. Osmanlı’nın en güzel geleneklerinden biri olan dibek kahvesi, zamanla büyük şehirlerde ve merkezlerde yaygınlaşmıştır.

Dibek Kahvesi İle Leziz Tarifler

Dibek kahvesi nasıl yapılır sorusunu yanıtladığımıza göre, evinizde hazırlayabileceğiniz farklı tarifleri inceleyebiliriz. Yüzyıllardır hazırlanan bu kahveyi birçok aroma ile tüketmeyi tercih edebilirsiniz.

Geleneksel olarak dibek kahvesi, yanında lokum ile servis edilir. Ancak geleneksel lezzetleri modern bir bakış açısıyla yorumlamak için deneyebileceğiniz birçok tarif var. Bunlardan ilki ve en yaygın olarak kullanılanı ise kakule.

Kakule ile Dibek Kahvesi Yapımı

Hindistan, Nepal ve Malezya gibi ülkelerde yaygın şekilde yetiştirilen kakule; ülkemizde de pek çok tarifte kullanılır. Zencefilgiller ailesinde yer alan bir bitki olan kakule, ülkemizde yetişmez ancak neredeyse her aktarda bulunabilir.

Sindirim sistemi üzerinde rahatlatıcı ve düzenleyici etkileri bulunan bu bitki; A ve C vitaminleri, kalsiyum, demir, manganez, magnezyum, fosfor, çinko, sodyum ve potasyum barındırır. Sakinleştirici ve ağrı kesici etkileri vardır.

Dibek kahvenizi kakule ile hazırlamak için iki farklı yöntem deneyebilirsiniz. Bunlardan ilki, öğütülmüş kakule kullanmaktır. Yarım çay kaşığı kadar kakule bir fincan için yeterli olacaktır, ancak damak tadınıza göre miktarı arttırabilir ya da azaltabilirsiniz.

Farklı Bir Tarif Deneyebilirsiniz

İkinci yöntem ise kakule aromasının kahvenize daha yoğun şekilde nüfus etmesini sağlar. Çekirdek formunda satın aldığınız kakule bitkisini, havan içerisine kahvenizle birlikte yerleştirin ve tokmak yardımıyla kahveniz incelene kadar dövün. Daha sonrasında bu karışımdan bir tatlı kaşığını biraz geçecek kadar cezvenize eklemeniz bir fincan için yeterli olacaktır. Aroma tercihinize göre kakule miktarını değiştirebilirsiniz.

Dibek kahvenizi keçi boynuzu, kakao, zahter, salep ve vanilya gibi farklı aromalarla da tercih edebilirsiniz. Ek tatlandırıcı kullanırken seçeceğiniz malzemenin sağlığınıza zarar vermeyeceğinden emin olmanızı öneririz.

Kakao kullanırken toz formunda eklemeyi tercih edebilirsiniz. Ancak ekleyeceğiniz diğer malzemelerde, havan içerisine ekleyebileceğiniz çubuk ya da bitki formatında tercih etmenizi öneririz. Havan içerisinde dövme sırasında kahvenin yağı ile harmanlanacak olan aroma, içim sırasında çok daha yumuşak ve lezzetli bir kahve ortaya çıkaracaktır.

Dibek kahvesi, Güneydoğu ve Doğu Anadolu’da da yaygın şekilde kullanılır. Ancak Ege bölgesinden farklı olarak Türk kahvesi ile değil, Menengiç kahvesi ile karıştırılarak değerlendirilir. Ev kullanımında her iki kahve ile karıştırarak denemenizi ve damak tadınıza uygun olan seçeneği belirlemenizi öneririz.

Dibek kahvesi hakkında merak edilen soruları bu yazımızla yanıtlamaya çalıştık. Merak ettiğiniz diğer konular ile ilgili bilgi almak için Hacıbaba Kuruyemiş blog sayfamızı ziyaret edebilir, toptan kuruyemiş ihtiyaçlarınız için Hacıbaba  Kuruyemiş’i göz atabilirsiniz.