Birçoğumuzun iftar sofralarından alışık olduğu hurma meyvesi hakkında bilinmeyen birçok konu var. Kimi zaman cennet meyvesi olarak da adlandırılan kahverengi ve leziz meyveler, sağlık açısından da oldukça faydalı birer besin kaynağıdır.
Genellikle kurutulmuş halini tüketmeye alışkın olsak da hurma meyvesi taze şekilde de tüketilebilir. Ülkemizde de yetiştirilen ve farklı isimlerle anılan türler bulunmaktadır. Gelin Hacıbaba Kuruyemiş‘in hurma meyvesi hakkında derlediği ilginç bilgilere göz atın!
Hurma Meyvesi Nedir?
Botanik olarak palmiyegiller familyasına üye olan hurma ağacı, genellikle tropikal iklimlerde yetişen bir bitkidir. Ilıman iklimlerde ve çöllerde yetişen farklı türleri de bulunur. Hurma ağacı yetiştiriciliğinin 5.000 yıllık bir geçmişi olduğu ve ilk kez Basra Körfezi’nde yetiştirildiği düşünülmektedir.
Özellikle Arap yarımadasında yetiştirilen ve genellikle iftar sofralarında gördüğümüz hurma meyveleri, çöl ikliminde yetişen bir türdür. Ülkemizde yetiştiriciliği de yapılan hurma türüne cennet meyvesi, cennet hurması ve Trabzon hurması gibi değişik isimler verilmiştir.
Besin değerleri açısından oldukça besleyici bir meyve olan hurmanın, insan sağlığına pek çok yönden olumlu katkıları vardır. Taze şekilde tüketilebilen meyveyi kurutulmuş şekilde de temin etmek mümkündür.
Hurma yetiştiriciliğinin yapıldığı ülkelerde olgunlaşmamış hurmalar yemek içerisinde kullanılır, çekirdekler ise su içerisinde bekletilerek şişirildikten sonra öğütülür ve hayvanlara yem olarak verilir. Olgunlaşmış meyveler ise taze şekilde tatlı yapımında ve pastalarda değerlendirilir.
Günümüzde en çok hurma meyvesi üreten ülkelerden biri de Irak’tır. Hindistan, Pakistan ve Afganistan’da da yetiştiricilik yapılır. Ancak hurma meyvesinin lezzetli ve kaliteli olması için yüksek sıcaklık olması yeterli değildir. Ağacın ihtiyaç duyduğu suyu temin edebilmesi için, toprakta mutlaka su kaynağı bulunmalıdır.
Hurma ağacı yetiştirebilmek için hurma çekirdeğinin iki gün kadar ılık suda bekletilmesi gerekir. Bekleme süresi sayesinde çekirdek beslenir ve plastik bir kaba alınarak çimlenmesi beklenir. Çimlenme gerçekleştikten sonra saksı içerisindeki toprağa, yaklaşık 20 cm derine gömülür ve saksının altı delinir. İlk yapraklar 15 gün içerisinde oluşur ancak fidanın ilk yılında çok yüksek ısıya maruz kalmaması gerekir.
Hurma Meyvesi Faydaları
İnsan sağlığına en faydalı besinlerden biri olan hurma meyvesi, içerdiği vitaminler ve besin değerleri açısından her yaştan bireyin tüketimine uygundur. Birçok farklı türü bulunan meyvenin ülkemizde en çok tüketilen türleri Medine, Kudüs ve Acve’dir.
- Hurma meyvesi, yaklaşık 15 farklı mineral ve vitamin barındırır. Sodyum, potasyum, kalsiyum, demir, magnezyum açısından zengindir. Ayrıca A, C, B6, B12 ve D vitaminlerini barındırır.
- Meyvenin iftar sofralarında da tercih edilmesini sağlayan en önemli özelliği, oldukça besleyici olmasıdır. Bazı araştırmalar, bir yetişkinin uzun süre yalnızca su ve hurma ile yaşayabileceğini göstermiştir.
- Lifli yapısı sayesinde uzun süre tokluk hissetmeye yardımcı olan hurma, özellikle ara öğün arayan kişiler için ideal bir tercihtir. Diyet yapan veya kilosuna dikkat etmek isteyen kişiler, ara öğünlerinde bir bardak ılık sütle birlikte birkaç adet hurma tüketebilirler. 100 gram hurma yaklaşık olarak 280 kaloridir, bu nedenle az miktarda tüketilmesi önerilir. Fazla tüketilmesi baş ve göz ağrısına neden olabilir.
- Antioksidan özellikte olan hurma meyvesi, sağlığa ciddi zararları olabilen serbest radikallerin engellenmesi açısından da oldukça faydalıdır. Tükettiğimiz gıdalar, sigara ve alkol gibi kötü alışkanlıklar sonucunda vücudumuzda biriken bu zararlı maddelerin birçok hastalığın temelini attığını düşünülmektedir. Serbest radikallerin hücre yapısını bozarak kanser hastalığına yakalanma riskini arttırması üzerine devam eden birçok araştırma da yapılmaktadır.
- Kolesterol içermemesi ile bilinen hurma, kolesterol ve damar tıkanıklığı ile savaşmanıza da yardımcı olur. Dolaşım sistemini rahatlatır ve kalp sağlığınızı korumanıza destek verir.
- İçerdiği folik asit sayesinde hamileler için de ideal bir besin olan hurma, doğum sonrasında da tüketilebilir. Ancak hamilelerin ve emziren annelerin, doktorlarına danışarak olası yan etkiler hakkında bilgi almaları önemlidir.
Mutluluğun Kaynağı Hurma
- Emziren annelerin tükettikleri tüm besinler, anne sütü aracılığıyla bebeğe de geçer. Yüksek besin değerleri ile hurma meyvesi, oldukça besleyici bir gıdadır ve emziren annelerde süt üretiminin arttırılmasına yardımcı olur. Doğum sonrası yorulan anne vücudunu toparlamak için ihtiyaç duyulabilecek mineraller ve vitaminler hurma içerisinde bulunur. Ayrıca antiseptik özellikleri sayesinde mikroplardan kurtulmaya ve doğum sırasında oluşan yaraların hızlıca iyileşmesine de destek verir.
- Doğal bir şeker kaynağı olan hurma, dengeli ve düzenli olarak tüketildiğinde kan şekerini düzenler. Hurmayı ideal bir ara öğün haline getiren özelliklerden biri de budur; uzun süre aç kaldığınızda kan şekeriniz düşmeye başlar ve kendinizi daha bitkin hissetmeye başlarsınız. Lifli yapısı sayesinde daha uzun süre tok hissetmenizi sağlayan hurma, kan şekerinizi dengeleyerek rutin görevlerinizi yerine getirmek için ihtiyaç duyduğunuz enerjiyi sağlar. Ancak şeker hastalarının hurma tüketmeye başlamadan önce doktorlarına danışarak gerekli bilgileri almaları gerekir.
- Hurma meyvesinin içerisinde barındırdığı vitaminlerden biri de B6’dır. Metabolizmayı düzenleyen ve kan yapmaya yardımcı olan bu vitamin hakkında halk arasında az bilinen bir gerçek ise mutluluk kaynağı olması.
- B6 vitamini birçok açıdan insan sağlığına faydalıdır; bağışıklık sistemini güçlendirir, regl döneminde oluşan ağrı ve krampların geçmesine yardımcı olur, hamilelik döneminde yaşanabilen mide bulantılarını engellemeyi sağlar.
- Hurma meyvesi içinde bulunan ve kimi zaman “mutluluk vitamini” olarak da adlandırılan B6 vitamini, beynin çalışmasını sağlayarak Serotonin üretilmesine yardımcı olur. Beyinde mutluluk duygusunu kontrol eden serotonin, kişinin kendini mutlu ve iyi hissetmesine yardımcı olur. Bu özellik nedeniyle depresyonda olan kişilerin hurma tüketmeleri, kendilerini daha iyi hissetmelerini sağlar.
- B6 vitamininin ilerleyen yaşlarda beyin kabiliyetlerinin korunmasına da yardımcı olduğu düşünülmektedir. Yapılan araştırmalar, kandaki B6 vitamin oranı daha yüksek olan ileri yaştaki kişilerin hafıza testlerinde düşük olanlara göre daha başarılı olduğunu ortaya koymaktadır.
Toptan hurma satın almak için Hacıbaba Kuruyemiş‘i ziyaret edebilirsiniz!
Hurma Meyvesi ile Leziz Kek Tarifi
Hurma meyvesini tatlılarda da kolaylıkla kullanabilirsiniz. Dikkat etmeniz gereken nokta, hurmanın içerdiği şeker nedeniyle şeker yerine doğal tatlandırıcıları kullanmaktır.
Medine hurması kullanarak hazırlayacağımız bu tarifte dilerseniz hurmaları ılık suda bekleterek iyice yumuşatabilirsiniz.
Bu leziz kek tarifi için ihtiyaç duyacağız malzemeler;
- 15 adet Medine hurması
- 2 adet yumurta akı
- ½ çay bardağı süt
- ½ su bardağı yulaf (yulaf unu kullanmayı tercih edebilirsiniz)
- ½ çay bardağı Hindistan cevizi
- ½ paket kabartma tozu
- 1 tatlı kaşığı bal
- 1 tatlı kaşığı tarçın
- Bir avuç ceviz içi (ufalanmış ya da rondodan geçirilmiş)
Kekimizi hazırlamaya başlarken öncelikle hurmaların çekirdeklerini ayırıyoruz. Daha sonra hurma meyvelerini püre haline getirene kadar öğütüyoruz.
Bir kaba yumurta aklarını alarak bir tutam tuz ekleyerek çırpın. Yumurtalar beyazladıktan sonra hurma püresini de ekleyerek iyice karışana kadar çırpmaya devam edin. Çırpma işlemi devam ederken süt, kabartma tozu ve balı de ekleyerek kısa bir süre daha çırpın.
Yulaf (tercihe göre yulaf unu), Hindistan cevizi, tarçın ve ufaladığınız cevizleri de ekleyerek bir kaşık yardımıyla kek hamurunu iyice karıştırın.
Hamuru kek kalıbına alarak önceden 180 dereceye ısıtılmış fırına verin ve iyice kabarana kadar pişirin. Kekin pişip pişmediğini kontrol etmek için kürdan kullanabilirsiniz.
