Yediden yetmişe herkesin severek tükettiği kuruyemişler evlerimizde atıştırmalık denince ilk akla gelen yiyeceklerdir. Kuruyemiş çeşitlerini millet olarak eskiden beri severek tüketmemizden midir, yoksa damak zevkimize ve Türk mutfağına uyumundan mıdır bilemiyoruz ama kültürümüzün de bir parçası haline gelmiştir. Öyle ki, dini bayramlarımızda bizi ziyaret eden misafirlerimize ilk ikram ettiğimiz yiyeceklerden biri yer fıstığıdır. Ya da bayramlarda annelerimizin yaptığı baklavalar içerisinde mutlaka yer alan kuruyemiş türleri de bizim kuruyemişemillet olarak sevgimizi aslında daha net göstermiş oluyor.
Türk mutfağında belki farkında olarak, belki de olmayarak oldukça fazla kuruyemiş çeşidini yemeklerimizde, özellikle tatlılarımızda kullanırız. İçinde kullanıyor, bir süsleme yapıyorsak bu mutlaka bir kuruyemiş çeşidinin kırılmış, dövülmüş ya da toz halidir. Lezzetini fazlaca sevdiğimiz kuruyemiş çeşitleri bizlerin damak zevkine hitap ederken aynı zamanda da mutfağımızın kültürünün de diğer mutfak kültürlerinden ayrılmasına sebep oluyor.
Paylaşılamayan baklavamız, sevildikçe sevilen incir dolmamız, fıstıklı irmik helvamız ve kışları tüketmeyi en çok sevdiğimiz içeceklerden bozamızın üzerine serpiştirdiğimiz kavrulmuş, mis gibi kokan leblebilerimiz.. Hepsi de bizler için küçüklüğümüzden bu yana alışık olduğumuz ve içlerinde o lezzetli kuruyemiş çeşitleri olmadan bir hiç olacağını düşündüğümüz tatlardır. Hatta içinde kuruyemiş olduğunu fark etmediğimiz ama tadını çok çok fazla sevdiğimiz yiyecekler bulunuyor. Örneğin, çiğköftenin içerisinde badem ve fındık parçacıkları olduğunu hiç fark etmiş miydiniz? Çiğköfteyi bu kadar lezzetli yapan şeylerin sadece bulgur ya da salça olduğunu düşünenlerin epey şaşırdığını tahmin ediyoruz.
Ne zamanlar Kuruyemiş İkram etmeyi Tercih Ederiz?
Kuruyemiş çeşitlerini oldukça fazla seven bir millet olarak her fırsatta bu lezzetli yiyecekleri tüketmekten zevk alırız. En sevdiğimiz diziyi heyecanla izlerken çekirdek çitler, çay içeceğimiz zaman ise fındık, fıstık yemeyi oldukça fazla severiz. Evlerimize gelen misafirlerimize ise içinde bol çeşit olan karışık kuruyemiş kaseleri sunarız. Çayın yanında da, soğuk bir içeceğin yanında da lezzetinin başka başka olduğunun farkına vararak o anların tadını sevdiklerimiz ile çıkarmaya bayılırız. Kültürümüzün de bir parçası olan dini bayramlarda ise, kapıya ziyaret için gelen çocuklara renkli şekerler eşliğinde fıstık ikram ederiz. Ya da sınava hazırlanan öğrencilerimize de zeka açtığını düşündüğümüz fındık ve kuru üzümü bol bol tüketmesi için telkin veririz. Öyle ya da böyle, kuruyemişi olabilecek her zamanda hangi çeşidi olursa olsun tüketmeyi ve sunmayı belki de yararlarını da bilmemizden dolayı hayli severiz.
Yemeklerde ve Tatlılarda Kullanmayı Tercih Ettiğimiz Kuruyemiş Çeşitleri
Bahsettiğimiz gibi, kuruyemiş türleri ile toplum, hatta millet olarak aramız oldukça iyidir. Mevsimlere göre bile tercihlerimizin belirli olduğu bu atıştırmalıklar elbette ki yemek ve tatlı anlayışımızdan oldukça fazla etkileniyor. Zengin bir mutfak kültürünün olmazsa olmazlarından kuruyemiş çeşitleri, bizim gibi geniş bir tat yelpazesine sahip olan bir millet için vazgeçilmez ögelerdendir. Yemek ve tatlılarımızı adeta daha lezzetli yapan, bu içinde olmasaydı biz bunu bu kadar sevmezdik dedirten yiyeceklerdir. Örneğin bir kadayıf tatlısını, bir de cevizli bir kadayıf tatlısını düşünün. Hangisini tercih ederdiniz? Cevizin o çok yakıştığı tatlılardan birini tek başına yemek herhalde o kadar da lezzetli gelmeyecektir. Ya da bahsettiğimiz gibi o çok lezzetli, yemeye doyamadığımız baklavalarımız.. Fıstıklısı da, cevizlisi de, hatta yörelerine göre fındıklısı da var. Eğer içindeki bu kuruyemişler olmasa biz baklavayı bu kadar lezzetli buluyor olur muyduk? İşte bu kadar bahsettiğimiz bu lezzetlerin kuruyemiş çeşitleri ile oldukça yakından ilgisinin olduğuna artık emin olabiliriz. Kültürümüz ve kuruyemişlerin bu kadar ağırlıklı kullanıldığından bahsetmişken sizlere çok seveceğinizi düşündüğümüz birkaç kolay ve güzel tarif derledik. Şimdi birlikte bu tariflere bakalım.
Hepimizin Çok Sevdiği Ali Nazik
Türk mutfağına aşık olunacak, ondan çıkan yemeklerin lezzetine doyamayacak Türk ya da yabancı birçok insan vardır. Bunların en bilinenlerinden biri de Ali Nazik diyebiliriz. Ali Nazik en sevdiğimiz, hatta lezzetine doyamadığımız yemeklerden biridir. Sizler için araştırdığımız bu tarifin kuruyemiş ile ilgisi nedir diye soracak olursanız, içerisinde ceviz bulunmasıdır. Cevizli Ali Nazik’ i hiç denemeyenlerin denedikten sonra bir daha vazgeçemeyeceklerinden eminiz. Dilerseniz sizleri fazla bekletmeden malzemelerimizi vererek tarifimize geçelim.
Malzemeler
- 1 adet Arnavut biberi
- 1 adet soğan
- 4 adet sivri biber
- Yarım su bardağı çekilmiş(iri parçalı) ceviz içi
- 3 kaşık tereyağı
- 50 gram kıyma (orta yağlı)
- 4 adet patlıcan
- 5 diş sarımsak
- ½ kg yoğurt
Yapılışı
Biberleri ve soğanı ince ince kıyarak başlayalım. Daha sonra kıymayı tereyağı ile hafif sulu kalacak şekilde bir kapta kavuralım. Kavurmaya başladıktan sonra rengi değişmeye başlayacaktır. İşte tam o sırada da kıydığımız biberlerimizi, soğanımızı ve cevizimizi ekleyelim. Daha sonra da bir tutam tuz ve isteğe göre pul biber ekleyerek biraz daha kavurup ocaktan alalım. Sıra patlıcanlarımıza geldi. Patlıcanlarımızı önce közleyip kabuklarını temizleyelim. Sonra bir kapta yoğurdumuzu çırparak içerisine sarımsaklarımızı isteğe göre döverek ya da ince ince kıyarak ekleyip karıştıralım. Biraz önce közlediğimiz patlıcanlarımızı da bu yoğurdun içerisine atıp tekrar karıştıralım. Artık sıra servisimize geldi. Servis tabağımıza yoğurtlu patlıcanlarımızı alarak üzerine hazırladığımız cevizli içimizi dökelim ve sevdiklerimize sunalım.
Kuruyemişlerle Bezenmiş Tart
Çay saatlerinin vazgeçilmezlerinden olan tartların kuruyemiş ile hazırlanmış olanların da çok lezzetli olduğunu biliyor muydunuz? Mutlaka denemenizi tavsiye edeceğimiz, kuruyemiş ile yapılmış bu tartı çok seveceğinize hiç şüphemiz yok. Hemen malzemelerimizi vererek mükemmel bir çay saati geçirmenizi sağlayacak tarifimizi verelim.
Malzemeler
- 1 adet yumurta
- 2 bardak un
- 125 gram margarin
- Bir fincan toz şeker
- ½ paket kabartma tozu
Krema için malzemeler
- 8 kaşık toz şeker
- 4 kaşık un
- 3 bardak süt
- 50 gram tereyağı
- 1 fincan krema
- 1 yumurtanın sarısı
- 1 paket vanilya
Kuruyemişler ve üzeri için malzemeler
- Fındık
- Antep fıstığı
- Ceviz
- Badem
- Çikolata sosu
Margarini, unu, kabartma tozunu, toz şekeri bir yoğurma kabına alarak yoğuralım. Bu işlemi yaparken de hızlı hareketler yapmaya çalışalım. Hamur haline gelen malzemelerimizi tart kabını yağlayıp içerisine yayarak yerleştirelim. Burada püf nokta hamurumuzun kabarmaması olacağından, kabarmasını engellemek için hamurumuza çatalımızla küçük delikler açalım. Daha sonra 175 derece önceden ısıtılmış fırınımızda pişirelim ve soğutup servis tabağımıza alalım. Şimdi sıra kremamıza geldi. Bir tencerenin içine sütümüzü, unumuzu, şekerimizi, vanilyamızı ve yumurta sarısını alarak çırpalım. Karıştırarak muhallebi kıvamına gelene kadar pişirelim. Ocaktan alırken de krema ve tereyağımızı ekleyip tekrar karıştıralım. Soğuttuktan sonra da tartımızın içine dökelim ve kuruyemişlerimizi fırında birkaç dakika kavurduktan sonra üzerine istediğimiz kadar serpiştirelim. İsteğe göre çikolata sosuyla da süsleme yapabilir, afiyetle yiyebilirsiniz.
Ballı Granola
Değişik tatları sevenleri çok sevindirecek bir tarifimiz var. Çıtır çıtır ballı granola, denediğinize sizi pişman etmeyecek ve denedikten sonra en sevdiğiniz atıştırmalıklardan biri haline gelecektir. Hemen malzemelerimizi vererek başlayalım.
Malzemeler
- 3 bardak yulaf ezmesi
- 1 çay bardağı çiğ badem(iri kıyılmış)
- 2-3 tatlı kaşığı pekmez
- 1 çay bardağı kurutulmuş yaban mersini
- 1 çay bardağı elma püresi
- ½ çay bardağı ay çekirdeği içi
- 1 bardak bal
- Servisi için süt ya da yoğurt
Yapılışı
Yulaf, badem, yaban mersini ve ay çekirdeği içini bir kapta karıştırarak başlayalım. Bu sırada elma püresi ve pekmezimizi küçük bir tencerede ısıtalım ve balı da ilave ederek ocaktan alalım. Bir kapta karıştırdığımız yulaf, badem, yaban mersini ve ay çekirdeklerimizin üzerine ocaktan aldığımız karışımımızı gezdirerek narin bir şekilde karıştıralım. Bu işlem de bittikten sonra yağlı fırın kağıdı serilmiş tepsimize karışımımızı yayalım. İstediğimiz şekilde bıçak yardımıyla dilim dilim keselim. Önceden ısıttığımız 150 derece fırınımızda 45 dakika pişirelim. Pişirirken dikkat etmemiz gereken nokta her 15 dakikada bir tepsimizi çevirmek olacaktır. Piştikten sonra soğuduğuna emin olduğunuz granolalarınızı dilimler halinde süt veya yoğurt ile servis edebilirsiniz. Şimdiden afiyet olsun.
